Kinh nguyệt là gì – 10+ Thông tin nhất định chị em phải nắm rõ

Tham vấn y khoa : Bác sĩ

Ngày cập nhật :27/11/2021

Kinh nguyệt là gì, xuất hiện ở độ tuổi nào. Đặc điểm của kinh nguyệt ra sao. Rối loạn kinh nguyệt có nguy hiểm không, cách khắc phục hiệu quả.

Kinh nguyệt là tấm gương phản ánh sức khỏe và khả năng sinh sản của chị em phụ nữ. Nắm rõ những thông tin về kinh nguyệt là gì sẽ giúp chị em chăm sóc “ngày đèn đỏ” được tốt hơn.

[Chuyên gia giải đáp] Kinh nguyệt là gì?

Kinh nguyệt là gì? Theo chia sẻ của chuyên gia y tế, chu kỳ kinh nguyệt là tập hợp những thay đổi sinh lý lặp đi lặp lại ở cơ thể phụ nữ. Dưới sự điều khiển của hệ hormone sinh dục và cần thiết cho sự sinh sản.

Ở phụ nữ, kinh nguyệt điển hình xảy ra hàng tháng giữa thời kỳ dậy thì và thời kỳ mãn kinh. Đèn đỏ là hiện tượng bình thường của tiến trình tự nhiên theo chu kỳ. Xảy ra ở phụ nữ khỏe mạnh giữa tuổi dậy thì và ở cuối tuổi sinh sản.

Kinh nguyệt cũng là dấu hiệu báo phụ nữ không có thai. Trong chu kỳ kinh nguyệt, cơ thể người phụ nữ trưởng thành về giới tính phóng thích một trứng. (Có đôi khi là hai trứng).

Trước khi phóng noãn, nội mạc tử cung, bao phủ bề mặt tử cung. Được xây dựng theo kiểu đồng bộ hóa. Sau khi phóng noãn, nội mạc tử cung thay đổi để chuẩn bị cho trứng thụ tinh làm tổ và hình thành thai kỳ.

Nếu thụ tinh và thai kỳ không xảy ra, tử cung loại bỏ lớp nội mạc và một chu kỳ kinh mới bắt đầu. Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ thường dài khoảng 28 ngày. Tuy nhiên cũng có trường hợp kéo dài từ 25-35 ngày.

Xem thêm: [Chị em nên biết]: Cách tính chu kỳ kinh nguyệt đơn giản, chính xác

Chu kỳ kinh nguyệt của nữ giới bắt đầu từ khi nào?

Thông thường, chu kỳ kinh nguyệt ở chị em phụ nữ bắt đầu từ 9 đến 15 tuổi. Đây được gọi là tuổi dậy thì.

Tuy nhiên, kinh nguyệt đến sớm hay muộn còn phụ thuộc vào nhiều số yếu tố. Cụ thể như: Di truyền, chế độ dinh dưỡng, môi trường sống và tâm lý…

Có một số bạn gái có thể dậy thì trước 9 tuổi hoặc muộn hơn 15 tuổi. Trường hợp các bé gái có kinh nguyệt quá sớm từ 3 – 8 tuổi. Hoặc muộn hơn 16 tuổi thì các bậc phụ huynh nên đưa con em mình đi thăm khám.

Kinh nguyệt là thời điểm đánh dấu cho sự sinh sản của nữ giới. Bắt đầu từ đây người phụ nữ đã có khả năng mang thai và làm mẹ.

Kinh nguyệt là gì? Các dấu hiệu sắp có kinh nguyệt dễ nhận biết?

Dựa theo nghiên cứu và thực tế, có thể rút ra một số dấu hiệu chung, giúp bạn nhận biết thời kỳ kinh nguyệt.

Khí hư ra nhiều

Khí hư hay huyết trắng là dịch tiết của âm đạo thường xuất hiện vào thời kì trước khi đến thời gian hành kinh. Nếu nhận thấy lượng khí hư ra nhiều hơn trong 2-3 ngày trở lại thì chính là bạn đang rất gần thời gian hành kinh.

Tùy theo từng độ tuổi mà lượng khí hư cũng có sự thay đổi. Thông thường càng gần thời kỳ mãn kinh thì khí hư cũng sẽ tiết ra ít hơn.

Khí hư cũng phản ánh sức khỏe của các chị em. Nếu khí hư có màu trắng, không màu tức là có sức khỏe vùng kín tốt. Tuy nhiên, nếu khí hư có màu vàng, nâu có mùi hôi khó chịu thì chị em nên kiểm tra lại sức khỏe vùng kín của mình.

Khó chịu ở vùng bụng dưới

Các biểu hiện đau bụng dưới âm ỉ, râm ran, khó chịu cũng là sự báo hiệu sắp đến thời gian hành kinh của phái nữ.

Tùy theo cơ địa của mỗi người mà đau ít hay nhiều. Có các chị em chỉ khó chịu ở vùng bụng dưới, nhưng cũng có những người vô cùng đau đớn, kéo dài đến những đầu của thời gian hành kinh.

Nguyên nhân, chính là do các cô gái đang thiết axit béo omega – 3. Đây là chất ức chế hormone sinh dục nữ.  Chất này có khả năng kích thích tử cung để đẩy máu kinh ra phía ngoài.

Căng tức ngực và kích thước vòng 1 tăng

Vào những ngày trước và trong thời gian hành kinh thì kích thước vòng 1 của chúng ta sẽ tăng hơn so với bình thường. Các cô gái còn cảm thấy ngực bị căng tức đôi khi còn thấy khó chịu.

Thông thường hiện tượng này sẽ diễn ra trước khi thời gian hành kinh 1 tuần. Nguyên nhân gây ra hiện tượng này chính là do hormone trong cơ thể nữ giới bị thay đổi khiến các mô ngực cương lên. Từ đó làm ngực bị căng tức và tăng kích thước của vòng 1.

Đau mỏi vùng lưng

Nếu chị em cảm thấy có hiện tượng đau mỏi lưng bất thường. Vài ngày sau xuất hiện máu kinh thì có nghĩa đây là một dấu hiệu sinh lý vô cùng bình thường.

Nguyên nhân của hiện tượng này do hormone prostaglandin gây nên. Chính sự thay đổi bất thường của loại hormone này trong thời kỳ kinh nguyệt gây mỏi lưng.

Nổi mụn

Thông thường, trước khi hành kinh thì làn da chị em sẽ tiết ra lượng dầu nhiều hơn. Nổi một số mụn nội tiết ở khu vực dưới cằm. Sự tiết dầu ở các lỗ chân lông khiến da các chị em sẽ nhờn hơn bình thường.

Tuy nhiên, các chị em đừng lo lắng vì lượng dầu trên da. Những nốt mụn này có thể không trồi lên và dần hết đi khi kì kinh nguyệt kết thúc.

Tâm trạng thất thường, khó chịu và cáu gắt

Hormone đóng vai trò vô cùng trong nội tiết và cân bằng tâm lý cho các cô gái.

Trước thời kỳ hành kinh, cơ thể nữ giới có nhiều sự thay đổi của hormone. Điều này khiến cho tâm lý của chị em trở nên nhạy cảm hơn. Thường xuyên thấy mệt mỏi và dễ nổi giận.

Bên cạnh đó, trước khi hành kinh, chị em còn gặp nhiều vấn đề liên quan đến đau bụng, đau ngực, mỏi lưng, nổi mụn. Bởi vậy càng dễ khó chịu hơn bình thường.

Nhận biết chu kỳ kinh nguyệt bình thường

Chu kỳ kinh nguyệt được xem là bình thường khi chu kỳ kinh dao động trong khoảng 28 – 30 ngày. Máu kinh đỏ tươi, ngày hành kinh từ 2 – 7 ngày.

Rối loạn kinh nguyệt xảy ra khi chị em có những triệu chứng sau:

• Ngày hành kinh kéo dài hơn 7 ngày hoặc ngắn hơn 3 ngày.
• Lượng máu kinh quá ít hay quá nhiều.
• Máu kinh màu đen kèm các cục máu đông bất thường.
• Chu kỳ kinh ngắn hơn 21 ngày hoặc dài hơn 35 ngày.
• Kinh nguyệt bị ngưng từ 6 tháng trở lên,…

Đó là các dấu hiệu kinh nguyệt không đều mà bạn gái cần quan tâm, thăm khám để điều trị kịp thời.

Cách tính chu kỳ kinh nguyệt

Tính được chu kỳ kinh nguyệt sẽ giúp chị em lên kế hoạch chủ động chăm sóc bản thân cũng như lường trước được những vấn đề có thể xảy ra trong ngày đèn đỏ.

Vậy chu kỳ kinh nguyệt tính từ ngày nào? Theo lời khuyên của chuyên gia, một chu kỳ kinh được tính từ ngày đầu tiên thấy kinh cho đến ngày đầu tiên của lần tiếp theo. Dưới đây là các bước để bạn tính xem chu kỳ kinh nguyệt bao nhiêu ngày:

• Bước 1: Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của mình bằng cách đánh dấu vào ngày đèn đỏ xuất hiện. Đây sẽ là ngày bắt đầu của chu kỳ kinh nguyệt.
• Bước 2: Tiếp tục theo dõi cho tới ngày xuất hiện đèn đỏ tiếp theo và đánh dấu lại. Đây là ngày kết thúc của chu kỳ kinh.
• Bước 3: Từ bước 1 và bước 2, bạn sẽ có được ngày bắt đầu và ngày kết thúc của chu kỳ kinh. Từ đó tính được chu kỳ kinh của mình.
• Bước 4: Theo dõi liên tục trong vòng 6 tháng, bạn sẽ có thể tính được chu kỳ kinh nguyệt trung bình của mình. Từ đó bạn có thể tính được ngày đèn đỏ tiếp theo sẽ ghé thăm.

Ví dụ :

• Thời gian bắt đầu kỳ kinh nguyệt lần 1 là ngày: 1/4/2019
• Thời gian bắt đầu kỳ kinh nguyệt lần 2 là ngày: 29/4/2019
• Như vậy, chu kỳ kinh nguyệt của bạn là 28 ngày.

Các giai đoạn trong một chu kỳ kinh nguyệt

Chu kỳ kinh nguyệt của mỗi người bắt đầu từ khi bước vào tuổi dậy thì (khoảng 12 – 17 tuổi). Kéo dài cho tới khi hết độ tuổi mãn kinh (khoảng 45 – 55 tuổi).

Một chu kỳ kinh hành kinh gồm các giai đoạn sau:

Giai đoạn kinh nguyệt

Đây chính là giai đoạn đầu tiên của chu kỳ kinh. Nó còn được gọi là giai đoạn hành kinh.

Giai đoạn này xảy ra khi trứng ở chu kỳ trước không được thụ tinh hoặc quá trình mang thai không xảy ra. Khi đó, lớp niêm mạc tử cung bị bong ra và rời khỏi cơ thể thông qua âm đạo. Nồng độ Estrogen và Progesterone giảm xuống, trứng sẽ được giải phóng ra ngoài kèm theo đó là máu, chất nhầy, niêm mạc tử cung và hình thành nên kinh nguyệt.

Ở giai đoạn này, cơ thể bạn có thể sẽ xuất hiện một số triệu chứng như: đau bụng kinh, đau tức ngực, đau nhức lưng dưới, đau đầu, dễ nóng giận, tâm trạng thất thường,… Đây là những dấu hiệu báo hiệu giai đoạn hành kinh.

Thông thường, một giai đoạn hành kinh kéo dài từ 3 – 7 ngày nhưng có nhiều người có thể có chu kỳ ngắn hơn hoặc dài hơn.

Giai đoạn nang trứng

Giai đoạn nang trứng của kinh nguyệt là gì? Giai đoạn này xảy ra song song với giai đoạn hành kinh. Giai đoạn nang trứng bắt đầu khi ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt diễn ra và kết thúc khi rụng trứng.

Tuyến yên sẽ được nhận tín hiệu để giải phóng hormone kích thích nang trứng. Hormone này kích thích buồng trứng sản xuất từ 5 – 20 nang nhỏ. Mỗi nang sẽ có một quả trứng chưa trưởng thành. Số trứng không trưởng thành còn lại sẽ được tái hấp thụ vào cơ thể.

Các nang trứng trưởng thành làm thay đổi nồng độ Estrogen và làm dày niêm mạc tử cung để tạo ra một môi trường giàu chất dinh dưỡng. Tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thụ thai và hình thành bào thai.

Giai đoạn rụng trứng

Đây là giai đoạn duy nhất trong chu kỳ mà bạn có thể mang thai. Khi buồng trứng giải phóng một quả trứng trưởng thành, trứng sẽ di chuyển về phía ống dẫn trứng đến tử cung và được thụ tinh bởi tinh trùng.

Quá trình rụng trứng xảy ra vào ngày thứ 14 của chu kỳ kinh nguyệt. Trong vòng 24h, khả năng mang thai sẽ diễn ra. Trong thời gian này, nếu không được thụ tinh, trứng sẽ chết hoặc tan ra ở bên trong cơ thể.

Giai đoạn hoàng thể

Giai đoạn này xảy ra khi nang trứng giải phóng trứng. Khi đó, cơ thể giải phóng hormone Progesterone và một số Estrogen. Nồng độ hormone này tăng cao giúp cho niêm mạc tử cung dày lên và sẵn sàng cho quá trình thụ tinh tiếp theo.

Trong trường hợp quá trình thụ tinh xảy ra. Hormone gonadotropin sẽ duy trì hoàng thể và giữ cho niêm mạc tử cung dày lên, đảm bảo sự an toàn khi mang thai.

Trong trường hợp không mang thai, hoàng thể co lại và tái hấp thụ vào cơ thể. Nồng độ Estrogen và Progesterone giảm, chu kỳ kinh nguyệt mới sẽ bắt đầu. Khi đó, lớp niêm mạc tử cung sẽ bong ra kèm theo máu, trứng và các chất dịch trong âm đạo tạo thành kinh nguyệt.

Giai đoạn hoàng thể thường kéo dài từ 11 – 17 ngày. Nếu không mang thai, bạn sẽ gặp phải một số triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt. Cụ thể như:

• Ngực bị sưng đau.
• Tâm trạng bị thất thường.
• Bị chướng bụng, đầy hơi.
• Khó ngủ, mất ngủ.
• Ham muốn tình dục bị thay đổi.
• Thèm ăn.

Chuẩn bị gì cho kỳ kinh nguyệt đầu tiên?

Ngay từ chu kì kinh nguyệt đầu tiên, bạn gái hãy đánh dấu ngày đầu tiên chảy máu và cả những ngày tiếp theo để dễ dàng dự đoán thời điểm hành kinh vào tháng tiếp theo. Hiện nay cũng có rất nhiều ứng dụng giúp bạn theo dõi chu kì kinh nguyệt!

Trong kỳ kinh nguyệt đầu tiên, hẳn sẽ có những triệu chứng bất thường làm bạn bối rối và thậm chí là khó chịu. Nhưng yên tâm đi, bạn sẽ dần quen với người bạn “đỏng đảnh” này.

Hãy giữ tâm lý thật thoải mái, kết hợp vận động và tập thể dục nhẹ nhàng, bổ sung nhiều hoa quả và rau xanh. Tuyệt đối nói không với cafein và các chất kích thích như rượu, bia… để kỳ hành kinh được suôn sẻ!

Ngoài việc chuẩn bị kiến thức và tâm lý thoải mái. Bạn gái chúng mình nhớ chú ý tìm hiểu và chọn loại băng vệ sinh phù hợp.

Bạn gái cần thay băng vệ sinh sau 4-6 tiếng sử dụng (hoặc khi cảm thấy băng đã đầy). Vệ sinh cô bé thật kĩ càng. Nhớ là rửa tay trước khi vệ sinh và chỉ vệ sinh ở xung quanh vùng âm đạo. Tránh thụt rửa sâu và nhớ lau khô sau khi vệ sinh bạn nhé!

Các hiện tượng kinh nguyệt thường gặp

Ngoài việc tìm hiểu kinh nguyệt là gì thì chị em cũng nên nắm rõ một số hiện tượng kinh nguyệt thường gặp ở bạn gái trong độ tuổi sinh sản bao gồm:

Chậm kinh

Kinh nguyệt có thể đến trễ từ 3 – 4 ngày, tuy nhiên nếu trễ từ 7 – 10 ngày thì được xem là bất thường. Trong trường hợp bạn gái có quan hệ tình dục thì nên thử thai để xem mình có mang thai không nhé.

Có kinh sớm

Kinh nguyệt đến sớm  2 – 3 ngày so với chu kỳ bình thường. Trong một số trường hợp, kinh nguyệt đến sớm 7 ngày và bạn gái có thể có kinh 2 lần trong 1 tháng.

Rong kinh

Kinh nguyệt kéo dài hơn 1 tuần

Vô kinh

Bao gồm vô kinh nguyên phát và vô kinh thứ phát. Vô kinh nguyên phát là khi bạn gái chưa có hiện tượng kinh nguyệt dù đã qua 18 tuổi. Vô kinh thứ phát là khi bạn gái mất kinh liên tục trong vòng 3 tháng hoặc hơn dù trước đó kinh nguyệt đều đặn.

Chu kỳ kinh nguyệt không đều có ảnh hưởng không?

Kinh nguyệt không đều là một hiện tượng khá phổ biến mà nhiều chị em trong độ tuổi sinh sản thường gặp phải. Có khá nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này tuy nhiên dù xuất phát từ lý do nào thì kinh nguyệt không đều cũng gây ra những ảnh hưởng nhất định đối với sức khỏe của người phụ nữ.

Gây khó thụ thai ở nữ giới

Kinh nguyệt không đều là dấu hiệu cảnh báo viêm nhiễm phụ khoa như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung.

Bởi vậy, nếu không phát hiện điều trị kịp thời tình trạng này sẽ gây ra những tổn thương tới cổ tử cung. Tăng nguy cơ dẫn tới hội chứng đa nang buồng trứng dẫn đến việc thụ thai rất khó khăn.

Theo các nghiên cứu cho thấy hơn 80% nguyên nhân vô sinh, hiếm muộn ở nữ đều thuộc nhóm đối tượng có chu kỳ kinh nguyệt không đều, bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.

Làm suy giảm sức khỏe và suy nhược cơ thể

Là tình trạng thường gặp ở những nữ giới bị rối loạn kinh nguyệt. Số ngày hành kinh kéo dài, mất máu nhiều sẽ gây ra tình trạng thiếu máu trong cơ thể. Khiến chị em sẽ thường xuyên bị hoa mặt, chóng mặt. Cơ thể bị suy nhược làm ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc.

Ảnh hưởng đến tâm lý của chị em

Kinh nguyệt không đều khiến chị em mất đi sự tự tin trong cuộc sống và giao tiếp hàng ngày. Đặc biệt là việc gần gũi bạn tình, bạn đời sẽ bị ảnh hưởng từ đó gây ra những khoảng cách trong tình cảm.

Nếu để lâu nó sẽ là nguyên nhân gây tan vỡ hạnh phúc gia đình.

Ảnh hưởng đến việc vệ sinh hàng ngày

Tình trạng kinh nguyệt không đều còn khiến chị em gặp khó khăn trong việc vệ sinh vùng kín do kinh nguyệt có thể kéo dài liên tục.

Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, nấm, tạp khuẩn… xâm nhập và gây ra nhiều chứng viêm phụ khoa khác nhau.

Gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm

Kinh nguyệt không đều liên quan tới nguyên nhân do bệnh phụ khoa gây ra nếu không được điều trị kịp thời sẽ khiến bệnh thêm nặng, khó điều trị về sau.

Ví dụ như với một số bệnh như u xơ cổ tử cung, u nang buồng trứng, viêm cổ tử cung… Nếu chủ quan phát hiện muộn có thể khiến kích thước khối u to hơn. Thậm chí với bệnh viêm nhiễm vùng kín có thể dẫn tới căn bệnh ung thư.

Xem thêm: [Chị em nên biết]: Cách tính chu kỳ kinh nguyệt đơn giản, chính xác

Cách phòng tránh rối loạn kinh nguyệt?

Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu áp dụng các biện pháp sau:

• Điều chỉnh chế độ ăn uống bắt đầu khoảng 14 ngày trước chu kỳ kinh có thể giúp bạn chỉ gặp một số rối loạn kinh nguyệt nhẹ.
• Hạn chế uống cà phê, đường và uống rượu cũng sẽ có ích;
• Ngăn ngừa và điều trị bệnh thiếu máu;
• Tập thể dục: Tập thể dục có thể giúp giảm đau bụng kinh;
• Quan hệ tình dục: Cảm giác cực khoái có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của đau bụng kinh;
• Chườm nóng: Lót một miếng đệm nóng vào vùng bụng hoặc ngâm mình trong một bồn tắm nước nóng, có thể giúp làm giảm đau bụng kinh;
• Vệ sinh kinh nguyệt: Thay đổi băng vệ sinh từ 4-6 giờ. Bạn hãy tránh sử dụng băng vệ sinh có mùi thơm vì chất khử mùi có thể gây kích ứng vùng sinh dục. Bạn không nên thụt rửa âm đạo vì nó có thể tiêu diệt các vi khuẩn tự nhiên thường trú trong âm đạo mà chỉ cần tắm rửa thường xuyên để làm sạch.

Trên đây là những thông tin tổng quan về kinh nguyệt là gì. Độ tuổi có kinh, cách nhận biết kinh nguyệt bình thường và bất thường. Hy vọng chị em đã có thêm những kiến thức hữu ích. Từ đó chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe mỗi khi ngày đèn đỏ ghé thăm.